Rouw & verlies
Rouw na het verlies van je hartekind: hoe ga je nu verder?
De hartafwijking is nog altijd doodsoorzaak nummer 1 bij kinderen onder de 15 jaar. Elke week zijn er ouders die afscheid moeten nemen van hun hartekind. Rouwbegeleider Arianne Wennekes maakte het zelf mee. Haar dochter Aimée kwam te overlijden. Nu ondersteunt Arianne anderen in het omgaan met rouw na het verlies van een dierbare.
Het kan helpen om te weten dat rouw vaak in golven komt.
Je kind overlijdt, en dan?
Het woord rouw zou eigenlijk met ‘au’ geschreven moeten worden. Als je kind overlijdt kom je als ouders voor een rauwe werkelijkheid te staan. Hoe ga je om met zo’n groot verlies? Hoe krijg je ooit weer ruimte voor leven na het los moeten laten van je kind?
Alles verandert: je verliest niet alleen je kind, maar ook het leven dat je had met je kind, de persoon die jij was met je kind en de toekomst die je droomde met je kind. Dus wie ben je nu? En wat betekent dit voor jouw verdere leven?
Rouw veroorzaakt een wirwar aan gevoelens: pijn, leegte, missen, verwarring. En ook: de liefde die je nog te geven hebt aan je kind, maar waar je nu geen kant meer mee op kan. Een zoektocht begint.
Rouw is geen stappenplan
Er bestaat geen handleiding voor rouw. Rouw is je opnieuw leren verhouden tot alles in je leven. Alles in je is stevig door elkaar geschud en landt op hele nieuwe plekken. Je prioriteiten kunnen flink veranderen. Wat voorheen belangrijk was, lijkt nu zo onbelangrijk geworden en andersom. Wat voorheen fijn was om te doen, brengt je nu misschien niet meer in beweging. Je moet jezelf en het leven opnieuw uitvinden.
Het moeilijke aan zo’n periode is dat er niemand een stappenplan voor je heeft. Je kunt niet zeggen: ‘als ik al die stappen heb afgevinkt, is het klaar’. Stukje bij beetje pak je al die stukken rouw, al die stukken leven. Je herschikt. Je zoekt. En je verweeft de rouw stukje bij beetje door je nieuwe leven. Op jouw manier en op jouw tijd.
Rouw komt in golven
Het kan helpen om te weten dat rouw vaak in golven komt. In het begin soms als een gigantisch hoge en grote golf, die alles omver spoelt. Je zoekt je weg terug het leven in. Het wordt mogelijk iets rustiger en na verloop van tijd lukt het je om jezelf wat terug te puzzelen. Misschien vind je het fijn om weer wat vaste routines op te pakken. En dan ineens komt er een nieuwe golf rouw. Het helpt vaak om dat plaatje van die golven in gedachten te houden, want die golven vragen je om mee te bewegen. Het betekent dat je de ene periode meer hooi op je vork kunt nemen dan de andere periode. En dat is heel normaal.
Het kan spannend zijn om mee te leren bewegen op die golven. Toch is dat helpend. De golven zijn er. Ze vragen je om ruimte te maken voor de rouw die zich aandient. Het verdriet wil gevoeld worden. Ruimte innemen. En aan de andere kant van de golf komt er weer rustiger vaarwater. Een proces waarop je mag leren vertrouwen, hoe spannend het soms ook is.
Verwachte en onverwachte triggers
Die golven kunnen groot of klein zijn, kort of lang duren en door van alles veroorzaakt worden. Van sommige periodes weten we dat ze extra golfbewegingen veroorzaken. Het toeleven naar een geboortedag. Het toeleven naar een sterfdag. Vaak komt er op de weg daarnaartoe al van alles in beweging binnenin je. Je krijgt een korter lontje, het wordt moeilijker om meerdere ballen hoog te houden of je voelt juist een enorme onrust en wilt maar bezig blijven. Wees daarin mild en liefdevol naar jezelf. Kijk welke ruimte je kunt en durft te nemen voor je rouw, omdat missen nu eenmaal energie kost. Ben je aan het werk? Overleg dan hoe flexibel je in zo’n periode je uren in mag delen of welke werkzaamheden op zo’n moment wel en niet bij je passen. Maar kijk ook in je dagelijks leven waar je hulp van anderen in kunt zetten om de dagen door te komen.
Soms komen die golfbewegingen echter ook totaal onverwachts en word je zo ineens overspoeld door een golf van herinneringen. Maakt een geur die je ruikt ineens wat los. Het geluid van spelende kinderen. Of dat ene liedje op de radio, terwijl je boodschappen een het doen bent. Ineens vlamt het verdriet op en sta je ermee in je handen. Ook dan vraagt het wat van je energie en je flexibiliteit, om ruimte te maken voor de emoties die er zijn.
De liefde blijft altijd
‘Ik ben zo bang dat ik de herinneringen kwijtraak en dat ik alle details verlies’, is een veelgehoorde uitspraak van ouders. Voel je die angst? Schrijf dan al die details op. Spreek ze in. Bewaar ze. Dat kan je een stuk rust brengen. Maar weet ook: veel dingen staan in je hart gegrift. Die raak je niet zomaar kwijt.
De liefde die je voelt, de verbinding met je kind, die blijft. Jouw hartekind leeft verder in jouw hart. Jij blijft altijd de ouder van je kind en de liefde die jij voelt voor je kind reist een leven lang met je mee. Onderzoek als je daar behoefte aan hebt nieuwe manieren om uiting te geven aan die liefde. Soms helpt het om daar nieuwe rituelen en momenten voor te creëren.
Vertrouw erop dat jij op jouw tijd en jouw manier steeds wat meer ruimte voelt voor leven. En weet één ding: de liefde blijft, altijd. Dwars door alles heen.
