Atrium Septum Defect (ASD)
Wat is een ASD?
Een atrium septum defect (ASD) is een opening in het tussenschot (septum) tussen de linker- en de rechterboezem (ook wel linker- en rechter atrium genoemd). Er wordt een onderscheid gemaakt tussen verschillende types ASD.
ASD type I
Een ASD I of ASD primum ontstaat wanneer het tussenschot van de boezems zich afwijkend ontwikkelt. De opening tussen de boezems ligt bij een ASD I dicht tegen de mitralisklep, de hartklep tussen de linkerboezem en de linkerkamer, aan. Deze afwijking gaat daarom vaak gepaard met een lek ter hoogte van de mitralisklep. Een spontane sluiting van een ASD I valt niet te verwachten.
ASD type II
Het meest voorkomende type is het ASD II of ASD secundum. Tijdens de ontwikkeling van een foetus in de baarmoeder, is er een opening (foramen ovale) tussen de linker- en rechterboezem. Deze opening wordt foramen ovale genoemd. Na de geboorte wordt deze opening afgesloten door een vlies, waardoor er geen open verbinding meer is tussen de boezems afsluit.
Gebeurt dit niet, dan blijft de opening bestaan en is er sprake van een ASD type II. Indien een ASD II op jonge leeftijd wordt opgemerkt, dan is er een kans dat de opening alsnog spontaan zal sluiten.
Sinus venosus defect
Het kan voorkomen dat de opening tussen de linker- en rechterboezem als gevolg van een ASD erg hoog gelegen is. Deze ligt dan tegen de uitmonding van de grote lichaamsaders aan. Deze vorm van ASD wordt een sinus venosus genoemd. Een spontaan sluiten van een sinus venosus ASD valt niet te verwachten.
Gevolgen van een ASD
Als gevolg van de opening in het tussenschot, kan er bij een ASD rechtstreeks bloed van de linker- naar de rechterboezem stromen. Hierdoor ontstaat een hoge druk in de rechter hartkamer, waardoor deze kan gaan uitzetten. Een ander gevolg is dat er teveel bloed naar de longen stroomt. Kinderen met een ASD hebben vaker longinfecties dan leeftijdsgenoten.
Bij baby’s kan een overbelasting van de rechter hartkamer aanleiding geven tot moeilijk drinken, een snelle ademhaling en zweten. Het optreden van deze klachten zal meestal de aanleiding zijn om het ASD te behandelen.
Een klein ASD II geeft weinig klachten en wordt vaak toevallig ontdekt. Een behandeling is zelden nodig.
Behandeling
Er zijn verschillende mogelijke behandelingen voor ASD: chirurgische sluiting of het plaatsen van een paraplu door middel van hartkatheterisatie. Welke techniek er wordt gebruikt is afhankelijk van het type ASD, de grootte en de ligging. Om een goede aanhechting van de paraplu mogelijk te maken is het nodig dat rondom het ASD een voldoende grote rand weefsel ligt. Daarom speelt ook de leeftijd een rol.
*Laatst geactualiseerd in mei 2024. Zie onder voor geraadpleegde bronnen.
Over deze informatie
Bovenstaande omschrijving is tot stand gekomen op basis van een combinatie van onderstaande bronnen. Het betreft algemene informatie over hartafwijkingen. Deze informatie geldt daarmee nadrukkelijk niet voor individuele gevallen. Het stellen van de juiste diagnose en de keuze voor een specifieke behandeling is een delicaat proces, dat dient te gebeuren door een medisch specialist. Het betreft een zorgvuldige afweging van verschillende factoren. Raadpleeg daarom altijd uw (kinder)cardioloog bij specifieke vragen over hartafwijkingen.
Geraadpleegde bronnen
- Website Centrum voor aangeboren hartafwijkingen Anna Blancquaert
- Compendium cardiologie en vasculaire geneeskunde pocketversie, vijfde druk (2023)
- Website American Heart Association
- Website Centrum voor Congenitale Hartafwijkingen van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG); onderdeel van het Hartcentrum en het Beatrix Kinderziekenhuis.
- Website Centrum Aangeboren Hartafwijkingen Amsterdam-Leiden (CAHAL).
- Website Centrum voor Aangeboren Hartafwijkingen Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMCU) in het Wilhelmina Kinderziekenhuis (WKZ).
- Website Patientenvereniging Aangeboren Hartafwijkingen (PAH).
Gebruikte afbeelding
Illustration taken from http://www.chd-diagrams.com.
Illustrations are licensed under Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License by the New Media Center of the University of Basel.
